SMİYB Düzenleme Şüphesi 7143 Matrah Artırımı
Matrah Artırımı 7143 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin yedinci fıkrasında “(7) Bu maddeye göre matrah veya vergi artırımında bulunulması, bu Kanunun yayımı tarihinden önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine engel teşkil etmez. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanılan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin, bu maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi ve üçüncü fıkrasının (e) bendi hükümleri saklı kalmak kaydı şarttır. Bu Kanunun yayımı tarihini izleyen ayın başından itibaren iki ay içerisinde sonuçlandırılmalıdır. Aksi hâlde, Vergi Dairesi bu işlemlere devam etmez. Bu süre içerisinde sonuçlanan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma taleplerini de dikkate almaz.
İnceleme veya takdir sonucu tarhiyata konu matrah veya vergi farkı tespit edilmesi hâlinde, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş olması şartıyla inceleme ve takdir sonucu bulunan fark, bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri ile birlikte değerlendirilir. İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilmesidir.” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca, Kanunun 5 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerine göre matrah ve vergi artırımında bulunan mükellefler hakkında artırıma konu dönem ve vergi türleri için Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin 31.07.2018 tarihine kadar sonuçlandırılamaması halinde, 5 inci maddenin dokuzuncu ve on üçüncü fıkraları saklı kalmak kaydıyla bu incelemelere devam edilemeyecektir.
Madde ile vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılması ise özel bir hükümle vergi inceleme raporlarının ve takdir komisyonları kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikaline bağlanmış ve 31.07.2018 tarihine kadar vergi dairesi kayıtlarına intikal edecek olan inceleme raporları ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma taleplerinin dikkate alınmayacağı açıkça belirtilmiştir. Bu nedenle, Kanunun 5 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarına göre matrah veya vergi artırımında bulunulacak dönem ve vergi türlerini kapsayan vergi inceleme raporlarında tarhı öngörülen vergi ve kesilecek cezalar için yapılmış olan tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacağından, daha önce tarhiyat öncesi uzlaşma görüşmeleri ileri bir tarihe verilen veya henüz uzlaşma günü verilmemiş bulunan vergi inceleme raporları da dâhil olmak üzere 31.07.2018 tarihine kadar düzenlenen raporlar, vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklar aracı kılınmaksızın ivedilikle vergi dairelerine intikal ettirilecektir.
18 Mayıs 2018 Tarihinden Önce Başlanılan Vergi İncelemelerinde Vergi ve Matrah Artırımı
Matrah ve vergi artırımında bulunan mükellefler hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (18 Mayıs 2018) önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin 31 Temmuz 2018 tarihine (bu tarih dâhil) kadar sonuçlandırılması gerekmektedir. Ancak 18 Mayıs 2018 tarihinden önce başlayan vergi incelemeleri ve takdir işlemleri 31 Temmuz 2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar tamamlanmalıdır. Aksi takdirde mükelleflerin başvuru süresinin sonuna kadar (31 Ağustos 2018) matrah ve vergi artırımında bulunmuş olmaları şartıyla, 31 Temmuz 2018 tarihinden sonra vergi dairesi kayıtlarına intikal eden raporlar ve kararlar üzerine tarhiyat yapılmayacağından, vergi incelemesi ve takdir işlemlerine devam edilmeyecektir. Mükellefler sadece artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan veya artırılan vergileri ödeyeceklerdir. Sahte Belge Düzenleme Şüphesi ile Matrah artırım beyanı kabul edilmeyenler veya matrah artırımı iptal edilen mükellefler için Vergi Müfettişi Sahte Belge Düzenleyicisi olarak rapor tanzim etmeyip Sahte Belge Kullanma olarak Vergi İnceleme Raporu tanzim ederse mükellefin 7143 SAYILI MATRAH ARTIRIMI kanunundan yararlanma hakkı doğar; ve mükellefin MATRAH ARTIRIMI geçerli olur. Aksi yönde işlem tesis eden Vergi Daireleri olduğu takdirde mükellefin matrah artırım hakkı mutlaka sağlanmalıdır. Mükellefin matrahının dışında Harici herhangi bir ödeme ve ihbarname çıkartılmamalıdır. Aksi yönde işlem hukuken yok hükmündedir MUTLAKA DAVA KONUSU YAPILMALIDIR.
İstanbul 3. Vergi Mahkemesinin 2019/988 Esas ve 2019/2526 Karar sayılı kararında; “Dava dosyasının incelenmesinden, sahte belge düzenleme yönünden 05.12.2017 tarihinde davacının incelemeye alındığı, 18.05.2018 tarihinde 7143 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği, davacı tarafından matrah artırım talebinde bulunmak istenilmesine rağmen sahte belge düzenleme incelemesi devam ettiği gerekçesiyle matrah artırımından yararlanılamadığı, inceleme sonucunda davacı hakkında 16.01.2019 tarih, 2019-A-6824/1 sayılı Vergi Tekniği Raporu’nun düzenlendiği, bu raporda sahte belge düzenleme fiili yönünden yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığı, sahte belge kullanma yönünden vergi inceleme raporu düzenleneceği ve sahte belge düzenleme tespiti bulunmadığı anlaşıldığından 7143 sayılı Kanun Genel Tebliğinin V-E-6-f-fç bölümünde belirtilen açıklamalara göre işlem tesis edilmesi gerektiği tespitlerine yer verildiği, bunun üzerine davalı idarece sahte belge kullanma yönünden vergi inceleme raporu düzenlendiği, bu rapor uyarınca dava konusu cezalı tarhiyatlar yapılarak 21.04.2019 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, 13.05.2019 tarihinde ise 7143 sayılı Kanun Genel Tebliğinin V-E-6-f-fç bendi kapsamında 30 gün içerisinde matrah artırımında bulunulabileceğine ilişkin yazının tebliğ edildiği, bunun üzerine davacı tarafından 16.05.2019 tarihinde matrah artırımında bulunulduğu ve matrah artırımından faydalanılması nedeni ile cezalı tarhiyatların kaldırılması istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Olayda, 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasında yer alan sahte belge düzenleme fiillerinden hareketle yapılan vergi incelemesinin tamamlanması sonucu bu fiillerin varlığının tespit edilememesi üzerine, öncelikle, bu durumun tespitine ilişkin raporun tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde 7143 sayılı kanun kapsamında matrah artırım talebinde bulunulabileceğine ilişkin yazı tebliğ edilerek davacıya matrah artırım hakkı tanınması ve eğer artırım talebinde bulunulmaz ise ilgili dönemler için tarhiyat yapılması gerekir iken, 7143 sayılı Kanunun 5. Maddesinin 9. Fıkrası ve Genel Tebliğinin V-E-6-f-fç bendinde öngörülen usul aşılarak, matrah artırım hakkı tanınmadan önce ilgili dönemler için sahte belge kullanma fiili tespiti nedeniyle cezalı tarhiyat yapılmasında ve özel usulsüzlük cezası kesilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.” denilmiştir.
Murat ALBAYRAK
Vergi UZMANI